Kiedy bank ogłasza 7% oprocentowania na koncie oszczędnościowym, Twoja wyobraźnia zaczyna działać. Zanim jednak z entuzjazmem przeniesiesz oszczędności, musisz zrozumieć jedną, fundamentalną zasadę: Oprocentowanie nominalne to nie Twój realny zysk.
Na końcowy zysk netto wpływają trzy kluczowe czynniki: Podatek Belki, okres obowiązywania promocyjnego oprocentowania oraz mechanizm kapitalizacji odsetek.
1. Podatek Belki: Obowiązkowy Upust Zysku
Podatek od zysków kapitałowych, potocznie zwany Podatkiem Belki, to stałe 19% obciążenia, które musisz odliczyć od każdej kwoty, którą zarobisz na odsetkach z lokat, kont oszczędnościowych czy obligacji.
Ważne i wygodne:
W przypadku lokat i kont oszczędnościowych to bank jest płatnikiem podatku. Oznacza to, że odlicza on 19% od wypracowanych odsetek i odprowadza je do Urzędu Skarbowego. Na Twoje konto trafia już czysty zysk netto. Nie musisz tego wykazywać w swoim rocznym PIT.
Krok 1: Obliczanie Zysku Brutto
Zysk brutto to kwota odsetek, jaką wypracował Twój kapitał, zanim wkroczy do akcji Podatek Belki.
Wzór na zysk brutto (dla lokaty/konta oszczędnościowego):
Zysk Brutto = Kapitał x Oprocentowanie Nominalne/100 x Liczba Dni Oszczędzania/365
Krok 2: Odliczanie Podatku Belki
Zgodnie z polskimi przepisami, stawka to stałe 19% od zysku.
Wzór na Podatek Belki:
Podatek Belki = Zysk Brutto x 0,19
Krok 3: Wyliczenie Zysku Netto
To jest wreszcie ta kwota, która powiększy Twoje oszczędności.
Wzór na Zysk Netto:
Zysk Netto = Zysk Brutto – Podatek Belki
lub skrócony wzór (pokazujący, że zostaje Ci 81% zysku):
Zysk Netto = Zysk Brutto x 0,81
💡 Przykład Praktyczny: Lokata 10 000 zł
Załóżmy, że zakładasz lokatę na 12 miesięcy, na kwotę 10 000 zł z oprocentowaniem nominalnym 6% w skali roku.
| Obliczenie | Wartość | Kwota |
| Kapitał | 10 000 zł | |
| Oprocentowanie Nominalne | 6% | |
| Zysk Brutto (za 12 miesięcy) | 10 000 x 0,06 | 600,00 zł |
| Podatek Belki (19% od zysku brutto) | 600 x 0,19 | 114,00 zł |
| Zysk Netto (kwota dla Ciebie) | 600 – 114 | 486,00 zł |
| Kwota Końcowa na Koncie | 10 000 + 486 | 10 486,00 zł |
Wniosek: Nominalne 6% zamienia się w realne 4,86% zysku w skali roku (486 zł/10 000 zł = 4,86%). Zawsze od razu odejmuj 19% od podanego oprocentowania nominalnego, aby wiedzieć, ile faktycznie zarobisz.
2. Oprocentowanie Nominalne a Efektywne: Rola Kapitalizacji
Konta oszczędnościowe są z reguły oprocentowane niżej niż lokaty, ale dają Ci swobodę wpłat i wypłat. Ich kluczową przewagą nad lokatami, poza elastycznością, jest kapitalizacja odsetek.
Nominalne Oprocentowanie
To to, które podaje bank (np. 6% w skali roku). Nie uwzględnia ono Podatku Belki ani efektu kapitalizacji.
Kapitalizacja Odsetek: Kiedy bank wypłaca zysk?
- Lokata Terminowa: Najczęściej kapitalizacja następuje jednorazowo na koniec okresu (np. po 3, 6 lub 12 miesiącach).
- Konto Oszczędnościowe: Najczęściej kapitalizacja jest miesięczna.
Dlaczego kapitalizacja miesięczna jest lepsza?
Kapitalizacja miesięczna na koncie oszczędnościowym uruchamia tzw. Procent Składany.
Otrzymane odsetki (już po odliczeniu Podatku Belki) dopisywane są do Twojego kapitału. W kolejnym miesiącu odsetki są naliczane od większej kwoty.
Wzór na efektywne oprocentowanie (EOP) – uwzględniające kapitalizację:
EOP = (1 + r_nom/m)m – 1
gdzie:
- r_nom – oprocentowanie nominalne (np. 0,06 dla 6%)
- m – liczba kapitalizacji w roku (12 dla kapitalizacji miesięcznej)
W uproszczeniu: im częstsza kapitalizacja (np. miesięczna), tym Twoje efektywne oprocentowanie jest nieco wyższe niż nominalne. W przypadku 6% z kapitalizacją miesięczną, efektywny zysk brutto wzrasta do około 6,17% rocznie.
Podsumowanie: Czy opłaca się oszczędzać?
Mimo obciążenia w postaci Podatku Belki, oszczędzanie na lokatach i kontach oszczędnościowych jest najlepszym sposobem na ochronę kapitału przed Inflacją. Dopóki nominalne oprocentowanie jest wyższe niż inflacja, Twój zysk netto rośnie w ujęciu realnym.
Dlatego zawsze:
- Odlicz 19% od oprocentowania, aby poznać swój realny zysk.
- Porównaj warunki (okres, limit kwotowy) i postaw na promocyjne oferty na start (często 6-7%), aby zmaksymalizować zysk.





